PNIOKI

Edycja 2019
Dzieci w strojach regionalnych stoją na trawie, w tle widać drzewa
Lachy Szczyrzyckie usytuowane są pośrodku grup lachowskich, tworzących niegdyś na Podkarpaciu równoległy do Beskidów pas osad, których kultura, uformowana na styku góralszczyzny karpackiej i Krakowiaków, miała wyraźnie mieszany, przejściowy charakter. Szczyrzycanie zamieszkują kotlinę sięgającą skraja Pogórza Wiśnickiego na północy oraz podnóża północnych stoków Beskidu Wyspowego na południu. Centrum regionu stanowi dolina Stradomki wraz ze Szczyrzycem, wsią założoną w XIII wieku i prężnie rozwijającą się gospodarczo jako siedziba opactwa cystersów.  Etnograficznie, od północy Lachy Szczyrzyckie graniczą z Krakowiakami, od wschodu i południowego wschodu z Lachami Limanowskimi (i Lachami od Dobrej), na południu z Zagórzanami, na zachodzie – z Lachami od Myślenic (włączanymi na ogół do Krakowiaków Zachodnich).

Region ten reprezentuje zespół PNIOKI, który powstał w 2005 roku przy Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Sadku-Kostrzy. Szkoła ta mieści się na granicy dwóch miejscowości: Kostrzy i Sadku, stąd jej nazwa. Z kolei nazwa PNIOKI oznacza rdzennych mieszkańców wsi, którzy znają i kultywują tradycje i zwyczaje swojego regionu. Repertuar zespołu obejmuje zabawy, wyliczanki oraz tańce ze śpiewem, obrzędy i lokalną gwarę. W prezentowanych programach członkowie wykorzystują stroje regionalne przekazane przez najstarszych mieszkańców wsi. Na szczególne wyróżnienie zasługują noszone przez starsze dziewczęta gorsety liczące ponad sto lat.

Na festiwalowej scenie PNIOKI zaprezentują program pt. Przed Matkom Boskom Zielnom. Dzieci wraz z matką zbierają zioła, które nazajutrz, czyli w święto Matki Boskiej Zielnej, mają być poświęcone w kościele. Dołączają do nich inne dzieci, które po krótkiej rozmowie na temat właściwości leczniczych zebranych roślin zaczynają bawić się w łabodzie, niedźwiedzia i koło młyńskie. Żywiołową zabawę dzieci niespodziewanie przerywa młodzież wracająca wraz z muzyką z dworu, gdzie odbywały się dożynki. Rozpoczynają się wspólne tańce, które z czasem kończy matka, wzywając dzieci do wieczornych obowiązków.

Kierownikiem zespołu jest Halina Gocal, instruktorem Maria Wójtowicz, a Mateusz Frys przewodzi kapeli grającej na skrzypcach, kontrabasie, klarnecie i trąbce.