3. Konferencja Naukowa – poznajmy naszych ekspertów

Zachęcamy do przeczytania kilku słów na temat ekspertów, którzy w tym roku będą dzielić się swoją wiedzą na 3. Konferencji naukowej pn. FOLKLOR DZIECIĘCY. POTENCJAŁ TRADYCJI – SCENA – EDUKACJA.
Podczas jubileuszowej edycji ŚWIĘTA DZIECI GÓR wysłuchamy wykładów specjalistów, którzy w swojej pracy na co dzień zajmują się problematyką folkloru oraz podejmiemy dyskusję dotyczącą w szczególności folkloru dziecięcego i jego scenicznej formy kontynuacji.

Więcej informacji o wydarzeniu na stronie Organizatora

Katarzyna Bilska

Magister Pedagogiki Kulturalno-Oświatowej ze specjalizacją taniec i rytmika, absolwentka podyplomowych studiów o kierunku Pedagogika Zdolności i Twórczości.

Do 2020 roku była nauczycielem dyplomowanym w Młodzieżowym Domu Kultury w Toruniu. Przez 40 lat związana z Zespołem Pieśni i Tańca „Młody Toruń”. Pracowała jako kierownik artystyczny i organizacyjny, choreograf, instruktor, pedagog z grupami dziecięcymi i młodzieżowymi, przygotowywała także pary startujące w turniejach i konkursach tańców polskich. Przez ponad 10 lat prowadziła rytmikę i zajęcia taneczne w toruńskich przedszkolach.

Od 1994 roku jest członkiem Polskiej Sekcji CIOFF oraz wielu gremiów tej organizacji. Sędzia i konsultant tańców polskich w formie towarzyskiej.

Wykładała na Polonijnym Studium dla instruktorów w Rzeszowie (przedmiot: folklor taneczny Kujaw), Kursu Choreograficznego w Krakowie (metodyka pracy z dziecięcym zespołem folklorystycznym, folklor taneczny Kujaw). Wielokrotnie prowadziła warsztaty artystyczne i metodyczne dla nauczycieli oraz instruktorów z różnych ośrodków Polski, jak i z za granicy w zakresie: metodyka pracy z dziecięcym zespołem folklorystycznym, polskie tańce narodowe, folklor taneczny Kujaw.

Artur Czesak

Absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Dialektolog (frazeologia gwarowa, małopolskie słownictwo ekspresywne, regionalizmy) i leksykograf (współpraca z zespołem Słownika współczesnego języka polskiego, kilka lat pracy nad Słownikiem gwar polskich PAN, obecnie Dobrysłownik.pl).
Główny temat refleksji naukowej: przemiany statusu gwar i ich użytkowników, w tym ogłaszanie i standaryzacja nowych języków słowiańskich (kaszubski, rusiński, podlaski, śląski).
Juror festiwali folklorystycznych i konkursów gawędziarskich (SABAŁOWE BAJANIA i KARNAWAŁ GÓRALSKI w Bukowinie Tatrzańskiej, LIMANOWSKA SŁAZA w Limanowej, DRUZBACKA w Podegrodziu i LACHOSKIE GODONIE w Niskowej). Wieloletni wykładowca w Katedrze UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową na Wydziale Filologicznym UJ. Konsultant ds. pisowni publikacji gwarowych wielu regionów, wykładowca III edycji Studium Folklorystycznego w MCK SOKÓŁ w Nowym Sączu, uczestnik projektów wydawniczych z zakresu niematerialnego dziedzictwa kultury (wielkopolsko-spiski słownik Co wieś, to inna pieśń), redaktor, korektor, bloger.

Magdalena Dąbek

Muzyk, dyrygent, badacz. Ukończyła studia magisterskie na Uniwersytecie Muzycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie na kierunku dyrygentura chóralna w klasie prof. dr hab. Ewy Marchwickiej. Słuchacz podyplomowych studiów etnomuzykologicznych na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Współpracownik Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Od 2021 ekspert Polskiej Sekcji International Council of Organizations of Folklore Festivals and Folk Arts. Dyrygent i kierownik muzyczny Zespołu Pieśni i Tańca Politechniki Warszawskiej. Prowadzi badania nad pieśnią tradycyjną Podkarpacia. Współpracowała m.in. z: Regionalnym Zespołem Pieśni i Tańca Markowianie, Kapelą Ludowa Gacoki z Gaci k. Przeworska, Reprezentacyjnym Zespołem Pieśni i Tańca Sokołowianie z Sokołowa Podlaskiego, Zespołem Folklorystycznym PolkaDot z Warszawy. Współpracuje z Muzeum Polaków Ratujących Żydów w czasie II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, w ramach Resursy Podkarpackiej. Jest Członkiem Towarzystwa Przyjaciół Markowej.

Monika Dudek

Etnolożka, pieśniarka, folklorystka, choreografka, animatorka kultury, pasjonatka polskiego folkloru muzycznego, instruktorka tańców polskich i europejskich.
Od 1 lutego 2023 dyrektorka Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie.
Od 30 lat śpiewa i tańczy, doskonaląc swoje umiejętności i kształcąc się w zakresie instruktażu, choreografii oraz śpiewu białego. Prowadzi badania terenowe w zakresie tradycji i folkloru muzycznego. Jest jurorką przeglądów folklorystycznych i konkursów poświęconych tradycji. Organizuje i prowadzi warsztaty taneczne i śpiewacze.
Od 2010 roku kieruje Zespołem Tańców Świata ZDROJANIE w Krzeszowicach.
W roku 2013 i 2020 stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie dokumentacji tradycyjnych pieśni ludowych na terenie gminy Krzeszowice.      

W 2017 roku wyróżniona honorowym odznaczeniem Zasłużony dla kultury polskiej” przyznanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2015 roku laureatka nagrody głównej Powiatu Krakowskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury.

Joanna Hołda

Etnolog i muzealnik. Absolwentka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracuje w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu w oddziale Sądecki Park Etnograficzny. Współzałożycielka i wiceprezes Stowarzyszenia na rzecz Badań i Dokumentacji Kultury A`POSTERIORI. Kuratorka i współtwórczyni wystaw etnograficznych, autorka tekstów i publikacji z dziedziny kultury ludowej oraz współrealizatorka filmów dokumentalno-popularyzatorskich dotyczących etnografii i historii regionu, m.in. Dawna Sądecczyzna – Lachy, Pogórzanie, Górale Sądeccy (Nowy Sącz 2009), Niemcy Galicyjscy na Sądecczyźnie (Nowy Sącz 2012), Galicja Mieczysława wiek później (Nowy Sącz 2012), Rzemiosło i drobna wytwórczość w kulturze zachodniej Galicji (Nowy Sącz 2012), Cyganie Karpaccy z pogranicza polsko-słowackiego (Nowy Sącz 2014), Światłoczuły (Nowy Sącz 2015).

Małgorzata Kiereś

Góralka z Istebnej,  etnograf, muzealnik, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, doktor nauk humanistycznych. Od 1980 roku pracownik, a w latach 1997 - 2023 kierownik Muzeum Beskidzkiego  im. Andrzeja Podżorskiego w Wiśle – oddział Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Realizatorka Enklawy Budownictwa Drewnianego przy Muzeum Beskidzkim w Wiśle, dokumentalistka historii i kultury górali beskidzkich specjalizująca się w dokumentacji dorocznej i rodzinnej obrzędowości górali karpackich.  Jest autorką 10 publikacji książkowych, redaktorką 6 prac zbiorowych, 24 artykułów naukowych w pracach zbiorowych i czasopismach naukowych oraz  ok. 180 artykułów w piśmiennictwie lokalnym.  Udziela konsultacji zespołom folklorystycznym, prowadzi warsztaty i seminaria. Jest jurorką  wielu festiwali folklorystycznych w tym przewodniczącą  Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu. Należy do Stowarzyszenia Muzealników Polskich i Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Laureatka Nagrody im. Karola Miarki oraz Nagrody im. Oskara Kolberga.

Bartłomiej Koszarek

Etnolog, regionalista, multiinstrumentalista, tancerz, absolwent Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, filia w Cieszynie. Pochodzi z bukowiańskiej rodziny o silnych tradycjach w dziedzinach artystycznej twórczości ludowej. Jest instruktorem śpiewu, tańca i gry na tradycyjnych podhalańskich instrumentach takich jak: skrzypce, złóbcoki, dudy czy piszczałki. Od wielu lat związany z Bukowiańskim Centrum Kultury „Dom Ludowy” w Bukowinie Tatrzańskiej, a od 2009 roku pełni tam funkcję dyrektora. Jest autorem artykułów w periodyku parafialnym „Idzie hyr” w Bukowinie Tatrzańskiej oraz w „Zeszytach wiejskich” Polskiego Towarzystwa Historycznego – Oddział Łódź. Od 1995 roku jest członkiem Regionalnego Zespołu Teatralnego im. Józefa Pitoraka. Znany jako konferansjer ogólnopolskich wydarzeń na Podhalu głównie „Sabałowych Bajań” i „Góralskiego Karnawału” w Bukowinie Tatrzańskiej oraz wielu festiwali w całej Polsce. Lider zespołu „Rzoz” grającego góralską poezję śpiewaną. Współpracuje z TVP Kraków, prowadząc cykliczny magazyn dla narciarzy- „Ślizg”. Brał udział w filmie realizowanym przez ks. prof. Józefa Tischnera pt. „Siedem grzechów głównych po góralsku” oraz w wielu programach telewizyjnych. Jest laureatem licznych konkursów dla instrumentalistów, konkursów tańca góralskiego i zbójnickiego. W 1992 pasowany na Zbójnika, a w 2002 wybrany harnasiem roku podczas Tatrzańskich Wici w Białce Tatrzańskiej. Członek Związku Podhalan a od 2021 roku Rady Naukowej ZP w Polsce. Opiekun Tatrzańskiego Oddziału Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Od 2009 roku bierze udział w pracach Rady Naukowej Sekcji Sztuki Ludowej Zarządu Głównego STL w Lublinie.

Jolanta Ługowska

Emerytowana profesor Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Jej zainteresowania badawcze wiążą się z problemami kultury ludowej i folkloru, postrzeganymi z pozycji literaturoznawcy – genologa i tekstologa. Przedmiotem jej obserwacji są również zagadnienia literatury dla młodego odbiorcy, a także relacje między literaturą i kulturą wysokoartystyczną, ludową, popularną i dziecięcą. Autorka książek: Ludowa bajka magiczna jako tworzywo literatury (1981), Bajka w literaturze dziecięcej (1988), W kręgu ludowych opowiadań. Teksty, gatunki, intencje narracyjne (1993), Folklor – tradycje i inscenizacje. Szkice literacko-folklorystyczne (1999), W Fantazjanie i gdzie indziej. Szkice o baśni literackiej (2006), Vincenz – mistrz słowa mówionego (2015) oraz ponad 170 artykułów. Pod jej redakcją w latach 2004 – 2006 ukazały się trzy tomy zbiorowe Anioł w literaturze i w kulturze. W latach 2004 – 2020 redaktor naczelna dwumiesięcznika „Literatura Ludowa”.

Dorota Majerczyk

Etnograf, folklorystka,  badacz kultury. Ukończyła studia etnologiczne na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach Filia w Cieszynie oraz Podyplomowe Studia Etnomuzykologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. Pod kierunkiem prof. Zbigniewa Jerzego Przerembskiego napisała etnomuzykologiczną pracę doktorską pt: „Tradycje muzyczne Zagórzan”, złożoną w IS PAN w Warszawie. Jest jedną z czołowych instruktorek zespołów regionalnych na Podhalu. W 2005 roku założyła Stowarzyszenia Miłośników Kultury Ludowej (SMKL) z siedzibą w Chabówce. W tym samym roku utworzyła i prowadzi do dziś Dziecięcy Zespół Regionalny "Majeranki" z Chabówki.

W latach 2000-2005 pracowała na stanowisku dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury w Poroninie. Była członkiem rady Miasta Rabka-Zdrój, pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Komisji Kultury przy Radzie Miasta w Rabce-Zdroju (1998-2002), a w 2018 roku została Przewodniczącą Komisji Oświaty, Kultury i Sportu.

W 2012 r. objęła stanowisko przewodniczącej Rady Muzealnej przy Muzeum Etnograficznym
im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju. W latach 2017 – 2018 była członkiem Komisji Sterującej przy MKiDN, w latach 2012 – 2020 członkiem Zarządu Polskiego Seminarium Etnomuzykologicznego w Warszawie. Od 2021 roku jest członkiem Rady Programowej Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca w Warszawie.

Od 2021 roku jest ekspertem Polskiej Sekcji CIOFF, zaś od 2023 r. członkiem Komisji Kultury Tradycyjnej utworzonej przez CIOFF. Zasiada w Radzie Naukowej Związku Podhalan w Polsce. Ponadto pełni rolę członka jury w licznych konkursach, przeglądach i festiwalach folklorystycznych.

Katarzyna Marcol

Profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nauczyciel akademicki na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji w Cieszynie, prowadzi dydaktykę na kierunku etnologia i antropologia kulturowa. Zainteresowania naukowe oscylują wokół zależności między językiem, kulturą i tożsamością. Szczególnie zajmują ją: społeczno-kulturowe uwarunkowania zachowań językowych, współczesne konteksty funkcjonowania folkloru, dynamika i wielowymiarowość tożsamości społeczności pogranicza. Prace badawcze, które prowadzi w środowiskach wieloetnicznych na Śląsku Cieszyńskim oraz w serbskim Banacie, dotyczą kompetencji językowych i kulturowych ich członków, w tym dzieci, w odniesieniu do wielowymiarowości autoidentyfikacji. Jest członkiem International Society for Ethnology and Folklore (SIEF), European Association of Social Anthropologists (EASA), Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (PTL). Wybrane publikacje: Słowo i zabawa. Ustna twórczość dzieci na pograniczu polsko-czeskim (Wrocław 2008); Toutowie. Język i pamięć w ustanawianiu wspólnoty Wiślan w Banacie (Katowice 2020); Continuities and Disruptions in TranshumancePractices in the SilesianBeskids (Poland). The Case of Koniaków Village [z M. Kurczem], w: Letizia Bindi (red.): GrazingCommunities. Pastoralism on the Move and BioculturalHeritageFrictions (New York, BerghahnBooks 2022).

Anna Mlekodaj

Doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor nadzwyczajny. Absolwentka filologii polskiej UJ, doktorat na podstawie dysertacji pt. Literackie warianty bajki ludowej w świetle tekstologii folklorystycznej, (2004) habilitacja na podstawie całokształtu dorobku naukowo-dydaktycznego oraz książki pt. Kwietno Pani. O gwarowej poezji Podhala w ujęciu kulturowym (2016). Obszar zainteresowań badawczych obejmuje  literaturę i kulturę Podtatrza w aspekcie literaturoznawczym, językowym, medioznawczym i edukacyjnym. Autorka monografii poświęconej gwarowej poezji Podhala, kilku znaczących antologii poezji i prozy, a także ponad 60 artykułów naukowych, w większości poświęconych kulturze i literaturze Podtatrza w rozmaitych aspektach jej funkcjonowania – od tradycyjnego folkloru, przez zagadnienia związane z transmisją dziedzictwa kulturowego, po internetową manifestację góralskiej współczesności. Opracowała merytoryczną podstawę do edukacji regionalnej na Podtatrzu, a także wypisy gwarowe dla szkół (z zakresu poezji antologię poezji Podtatrza pt. Góralskie serce w zielonym listku pieśni (2006), w zakresie epiki: Góralską czytankę (2014), Spiską czytankę (2016), Zagórzańską czytankę (2017), obecnie pracuje nad Pienińską czytanką). Od 2020 roku prowadzi autorską audycję poświęconą ważnym postaciom i wydarzeniom związanym z historią Podtatrza, dostępną na stronie www.wierchy.info

Tomasz Nowak

Doktor habilitowany nauk o sztuce, muzykolog, antropolog i instruktor tańca. Adiunkt i kierownik Katedry Muzykologii Systematycznej i Kulturowej w Instytucie Muzykologii UW. Gościnnie wykłada także na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina na kierunku Taniec. Autor kilku książek oraz ponad osiemdziesięciu artykułów naukowych poświęconych m.in. tradycyjnej muzyce i tańcowi społeczności z terenu Polski i krajów ościennych. Laureat Nagrody „CLIO”, Nagrody im. ks. prof. Hieronima Feichta i Nagrody za najlepszą pracę pisemną z zakresu historii muzyki polskiej.

Patryk Rutkowski

Etnolog, choreograf. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego (geografia oraz etnologia i antropologia kulturowa, studium pedagogiczne) oraz Dwuletniego Studium Tańca – specjalizacja Taniec Ludowy organizowanego przez Nowohuckie Centrum Kultury. Doktorat Uniwersytetu Śląskiego (Szkoła Doktorska). Członek PTL O/Kraków. Ekspert Polskiej Sekcji CIOFF, wiceprzewodniczący Komisji Kultury Tradycyjnej PS CIOFF.

Wykładowca Kursów dla Instruktorów Tańca Ludowego, szkoleń oraz warsztatów dla zespołów folklorystycznych w Polsce i za granicą. 

Kierownik artystyczny Zespołu Regionalnego Mystkowianie i Mali Mystkowianie. Właściciel firmy Szafa ETNOgrafa zajmującej się rekonstrukcją strojów ludowych. 

 Wyróżniony Honorową Odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”,  Medalem Województwa Małopolskiego „Polonia Minor” oraz Nagrodą Starosty Nowosądeckiego Srebrnym Sądeckim Jabłkiem.